მედიაჰოლდინგ “შენის” მორიგი სტუმარი გახლავთ დერმატოლოგ- ვენეროლოგი ზაზა თელია, რომელიც ზაფხულის ყველაზე აქტუალურ თემაზე – ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედებაზე -(გარუჯვა) გვესაუბრა.
გაიგეთ, როდის და რა ინტენსივობით უნდა მიეფიცხოთ მზის ულტრაიისფერ სხივებს? როგორი ტიპის კანის მქონე ადამიანმა (არ) უნდა მიიღოს რუჯი?
ამ თემებზე ზაზა თელია საუბრობს :
– ბატონო ზაზა, რას გვეტყვით რუჯთან დაკავშირებით…?
– მედიცინასა და დერმატოლოგიაში უსაფრთხო გარუჯვა, ასეთი ცნება არ არსებობს. რუჯი ანუ კანის ფერის ცვლილება ავტომატურად მიშნავს კანის დაზიანებას. ფერის ცვლილება ეს არის დამცველობითი მექანიზმი გარე ფაქტორის დაზიანებისგან, ანუ ულტრაიისფერ სხვივებისგან. ანუ გარუჯული სხეული უკვე ნიშნავს დაზიანებულ კანს, ცვლილებას კანის დეენემში. ასე რომ, სამწუხაროდ, უსაფრთხო გარუჯვა, ეს ტერმინი არ არსებობს.
– რა სიხშირით და რა ინტენსივობით შეგვიძლია მივეფიცხოთ მზეს?
-რაც შეეხება ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედებას ზაფხულის პიკურ პერიოდში დილის 11 იდან 16 საათამდე პირდაპირი სხივების ზემოქმედების ქვეშ ყოფნა დაუშვებელია, კატეგორიულად .
– რა ასაკიდან უნდა გამოვიყენოთ მზისგან დამცავი საშუალებები?
-ზოგადად, ამ შეკითხვასთან დაკავშირებით ბევრი მითი არსებობს. მაგალითად, ბავშვთა ასაკში რაღაც გარკვეული ტიპის შეზღუდვები აქვს მზის დამცავს. ეს სიმართლეს არ შეესაბამება. რეკომენდებული მზისგან დამცავის გამოყენება არის 0 წლიდან. ვიმეორებ 0 წლიდან. თვეების ბავშვის კანიც უნდა იყოს მზის დამცავი საშვალებით დაცული.
–ძალიან გახშირებულია ე.წ დერმატიტი. ამ შემთხვევაში თუ არის მიზანშეწონილი რუჯის მიღება?
-დერმატიტი არ არის დიაგნოზი. ეს არის სამედიცინო დერმატოლოგიური ტერმინი და ის გულისხმობს კანის დაზიანებასა და ანთებას. ის შეიძლება იყოს გამოწვეული სხვადასხვა დაავადებით.
– კონკრეტულად ატოპიური დერმატიტზე რომ გვესაუბროთ…
– არსებობენ პაციენტების კატეგორია, რომელსაც აწუხებს ატოპიური დერმატიტი, მაგრამ მზის სხივების ზემოქმედება მასზე დადებითად მოქმედებს. უუმჯობესდებათ მდგომარეობა. არის პაციენტები, რომლებსაც უარესდებათ მდგომარეობა კანზე მზის სხივების ზემოქმედების შედეგად. ზოგადი რეკომენდაციით, თუ პაციენტი აფიქსირებს, რომ მასზე და მის ატოპიურ დერმატიტზე დადებითად მოქმედებს ულტრაიისფერი სხივები ზოგადი დამცავი უნდა გამოიყენოს. ამ შემთხვევაში არ უნდა მოხდეს დაწვა კატეგორიულად. ის აუცილებლად გაუარესებს მდგომარეობას. რაციონალურად მცირე ხნით შეუძლია ასეთ პაციენტს მზის სხივების ქვეშ ყოფნა.
– ბატონო ზაზა ,რა შემთხვევაში უნდა მივაკითხოთ ექიმ- დერმატოლოგს, რომელი სიმპტომი არის საგანგაშო? სიწითლე? კანის წვა. კანის აძრობა და ა.შ?
-ზაფხულის პერიოდში ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედების შედეგად თუ მოხდა კანის დაზიანება ანუ დამწვრობა. გააჩნია დამწვრობის ხარისხს. ყველა შემთხვევაში უნდა გავიაროთ კონსულტაცია დერმატოლოგთან.
მთავარი არის პრევენცია. პრევენცია უნდა მოვახდინოთ, რომ კანი არ დაიწვას. ეს იქნება საუკეთესო გამოსავალი. თუ მაინც მოხდა მაშინ შესაბამისი მკურნალობა ინიშნება. რეცეპტის გარეშე გასაცემი ანთების საწინააღმდეგო არა სტერეოიდები ინიშნება ე.წ ტკივილგამაყუჩებლები. პაციენტმა უნდა მიიღოს ტაბლეტის სახით . ლოკალურად ვერცხლის ანუ სილვერის შემცველი კრემები. პანთელნოლისა და დექსპანთენოლის შემცველი საშვალებები. არ არის რეკომენდებული ზეთების და სხვა ხალხური მეთოდების გამოყენება. ასევე სასურველია ხშირად მიიღოთ გრილი შხაპი – ძაკიან ცივი არა.
–რა რეკომენდაციას მისცემდით ადამიანებს რომლებსაც შედარებით ღია ფერის კანი აქვთ? ანუ უჭირთ გარუჯვა?
– ღია ფერის კანი იყოფა ორ ტიპად. პირველი კანის ტიპია, რომელიც ყოველთვის იწვება და ვერასდროს ვერ ირუჯება. და მეორე ტიპი არის – იწვება მაგრამ ზოგჯერ ირუჯება. ამ შემთხვევაში იქნება რეკომენდაცია, რომ მაქსიმალურად მოერიდონ მზის ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედების ქვეშ ყოფნას. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ზღვაზე ან აუზზე არ წავიდნენ.
ამ ტიპის კანის მქონე ადამიანებმა აუცილებლად უნდა გამოიყენონ მზისგან დამცავი საშუალებები SPF 50. ქუდი, მზის სათვალე და ამ ყველაფერთან ერთად უნდა იყვნენ ჩრდილში. ანუ ჩავიდა წყალში, ამოვიდა და უნდა გადაინაცვლოს ჩრდილში. დიდი ხანი არ უნდა გაჩერდეს მზეზე.
ავტორი: თამარ ფიცხელაური
გაიგეთ მეტი ჩვენს ტელეგრამ არხზე შემოგვიერთდით ტელეგრამზე: https://t.me/SheniEkimi
მასალის გამოყენების პირობები
