იმის მიუხედავად, რომ მენსტრუაცია დედამიწის მოსახლეობის ნახევარს აქვს, ეს თემა მაინც ტაბუდადებულია და მას არაერთი მითი უკავშირდება. მენსტრუაციასთან დაკავშირებული თემები ღიად არ განიხილება, ამიტომაც გასაკვირი არაა, რომ მენსტრუალურ ციკლთან დაკავშირებით ძალიან ბევრი მცდარი აზრი ვრცელდება.
ამ მითების არსებობას ხელს უწყობს ისიც, რომ სექსუალური განათლება არ არის განათლების სისტემის ნაწილი, მიუხედავად იმისა, რომ მსგავსი ინფორმაციის მიღება სწორედ თინეიჯერებს სჭირდებათ, რადგან ცოდნის გარეშე პირველი მენსტრუაცია შეიძლება შიშისმომგვრელი და ტრავმული გამოცდილება იყოს.
ამ სტატიაში განხილულია 10 ყველაზე გავრცელებული მითი მენსტრუაციის შესახებ.
► იხილეთ აგრეთვე: რა არის მენსტრუაცია? — ციკლის ეტაპები და საჭირო ჰიგიენური პროდუქტები
მითი #1: მენსტრუაცია და მენსტრუალური ციკლი ერთი და იგივეა
ალბათ, ხშირად გაგიგონიათ ფრაზა: „ციკლი გაქვს?“. ამ დროს ადამიანები მენსტრუაციას გულისხმობენ, თუმცა მენსტრუალური ციკლი და მენსტრუაცია სხვადასხვა რამაა.
მენსტრუალური ციკლი არის დროის პერიოდი ერთი მენსტრუაციიდან მეორემდე, ხოლო მენსტრუაცია უშუალოდ აღნიშნავს კვერცხუჯრედის სხეულიდან გამოსვლის პროცესს (სისხლდენას).
მითი #2: მენსტრუალური ტკივილი გაზვიადებულია
იმ ადამიანებისთვის, რომლებსაც მენსტრუაცია აქვთ, მსგავსი ფრაზის მოსმენა გამაღიზიანებელიც კი შეიძლება იყოს, რადგან მენსტრუაციისთვის დამახასიათებელი ტკივილი რეალურია!
ხშირია შემთხვევა, როდესაც ადამიანები ამ ტკივილის გამო ვერ მიდიან სამსახურში და შეიძლება მათთვის საწოლიდან წამოდგომაც კი სირთულეს წარმოადგენდეს. ამგვარ მტკივნეულ მენსტრუაციას აქვს თავისი სამედიცინო სახელი — დისმენორეა.
მსოფლიოში მცხოვრები ქალების 20%-ს იმდენად ინტენსიური და მძიმე დისმენორეა აქვს, რომ ის მათ ყოველდღიურობაზე ძალიან დიდ ზეგავლენას ახდენს.
მითი #3: მენსტრუაციის სისხლი ბინძური სისხლია
მენსტრუაციის დროს სხეულიდან გამოსული სისხლი არ შეიცავს ტოქსინებს და არ არის საშიში. თუმცა, მენსტრუაციის სისხლის საგრძნობლად განსხვავდება იმ სისხლისგან, რომელიც ჩვენს სხეულში მოძრაობს. სინამდვილეში, ეს სისხლი ნაკლებად კონცენტრირებულია და აქვს სისხლის ნაკლები უჯრედი, ვიდრე ჩვეულებრივ სისხლს.
მითი #4: მენსტრუაციის დროს ვერ დაორსულდები
გავრცელებულია მოსაზრება, რომ მენსტრუაციის დროს დაორსულება შეუძლებელია და ამ დღეების განმავლობაში თავის დაცვის საშუალებებსაც კი არ იყენებენ.
მენსტრუალური ციკლის იდეა სხეულის ორსულობისთვის მომზადებაა. მენსტრუაციის დროს კი კვერცხუჯრედის გათავისუფლებით და საშვილოსნოს გარსის გასქელებისა და შლის შედეგად სხეულიდან სისხლი გამოიყოფა. ამ დროს ბევრს ჰგონია, რომ სისხლდენის გამო დაორსულება შეუძლებელია, რაც სინამდვილეში ტყუილია.
მართალია, მენსტრუაციის დროს დაორსულების რისკი დაბალია, თუმცა ის მაინც არსებობს! სხეულში სპერმას დარჩენა და გადარჩენა 5-7 დღის განმავლობაში შეუძლია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სხეულში მოხვედრილ სპერმას შეუძლია ცოცხალი გადარჩეს მენსტრუაციის დღეების განმავლობაში და მისი დასრულების შემდეგაც.
დაიმახსოვრეთ, მნიშვნელოვანია თავდაცვის საშუალებების გამოყენება იმის მიუხედავად, სექსი მენსტრუაციის დროს გაქვთ თუ არა, რადგან დაორსულების შანსი ყოველთვის არსებობს.
მითი #5: ტამპონის გამოყენება სახიფათოა
გავრცელებულია შეხედულება, რომ მენსტრუაციის დროს ყველაზე „საშიში“ პროდუქტი რომელსაც იყენებთ, არის ტამპონი.
მიიჩნევა, რომ ტამპონის გამოყენება იმ ადამიანებისთვის, რომლებსაც ე.წ. „საქალწულე აპკი“ აქვთ, არ შეიძლება. სიმადვილეში, ნახსენები აპკი არის დრეკადი მემბრანა, რომელიც არ ფარავს საშოს შესასვლელს. ასე რომ იყოს, მენსტრუალური სისხლი სხეულიდან ვერ გამოვიდოდა.
► იხილეთ აგრეთვე:
მეორე მხრივ, ადამიანები ფიქრობენ, რომ ტამპონი სხეულში „დაიკარგება“. ამგვარი დაშვებაც არასწორია, რადგან არ არსებობს გზა, რომლითაც ტამპონი სხეულში გაუჩინარდება. თუმცა, მნიშვნელოვანია, გახსოვდეთ, რომ ტამპონის გამოყენებისას ყურადღებით უნდა იყოთ და 4-8 საათის ინტერვალით გამოიცვალოთ. ამგვარი მიდგომით თავიდან აიცილებთ ისეთ გართულებებს, როგორიცაა ტოქსიკური შოკის სინდრომი.
► იხილეთ აგრეთვე: ტოქსიკური შოკის სინდრომი — გამომწვევი მიზეზები და თავიდან აცილების გზები
მითი #6: მენსტრუაცია ზუსტად ერთი კვირის განმავლობაში უნდა გრძელდებოდეს
უმეტესწილად მენსტრუაცია საშუალოდ 5 დღის განმავლობაში უგრძელდება, 4-5 კვირიანი ინტერვალებით. თუმცა, მენსტრუაციის დღეები შეიძლება იყოს უფრო ნაკლები ან მეტი. განსხვავებულია მენსტრუაციებს შორის კვირების ინტერვალიც და დამოკიდებულია ადამიანის ცხოვრების სტილზე, ჯანმრთელობაზე, თანმხლები დაავადებების არსებობასა და სხვა არაერთ ფაქტორზე. ამიტომაც, იმის გადაჭრით მტკიცება, რომ მენსტრუაცია აუცილებლად 7 დღე უნდა გაგრძელდეს, არასწორია.
ნორმალურია ისიც, რომ წლების ან თვეების განმავლობაში მენსტრუაციის დღეების რაოდენობა შეგეცვალოთ. მნიშვნელოვანია მენსტრუაციის დაწყების დაახლოებითი პერიოდის განსაზღვრა, რათა მზად დახვდეთ ადრე ან გვიან დაწყებულ მენსტრუაციას.
► იხილეთ აგრეთვე: რატომ იგვიანებს ჩემი მენსტრუაცია? — შესაძლო მიზეზები
სურათი: The Conversation
მითი #7: მენსტრუაციის დროს ვარჯიში და სექსი არ შეიძლება
მენსტრუაციის დროს ვარჯიშის შედეგად ამ დღეებისთვის დამახასიათებელი სიმპტომები შეიძლება შეგიმსუბუქდეთ და თავი უკეთ იგრძნოთ. ფიზიკური ვარჯიშის დახმარებით შეიძლება გაგიმარტივდეთ კონცენტრაცია, თავი უფრო ენერგიულად იგრძნოთ და სიმპტომებმა ისე ძლიერ აღარ შეგაწუხოთ, როგორც ჩვეულებრივ ხდება ხოლმე.
გავრცელებულია ის მითიც, რომ მენსტრუაციის დროს სექსი არ შეიძლება, რაც ასევე ტყუილია. სექსის დროს სხეულში გამოიყოფა დოფამინი და ოქსიტოცინი — სიამოვნების ჰორმონები — რაც თავს ბევრად უკეთ გაგრძნობინებთ. მთავარია, დაიცვათ ჰიგიენა და მოიწყოთ ისეთი გარემო, რომელშიც თავს კომფორტულად იგრძნობთ.
მითი #8: მენსტრუაციის დროს აბაზანის მიღება არ შეიძლება
რაც არ უნდა გასაკვირი იყოს, საკმაოდ გავრცელებულია ის შეხედულება, რომ მენსტრუაციის დროს აბაზანის მიღება თქვენი ჯანმრთელობისთვის საშიშია. შესაძლებელია, ეს დამოკიდებულება იქიდან გაჩნდა, რომ ცხელი წყალი სისხლის მოძრაობას ეხმარება. თუმცა, ცხადია ეს თქვენი ჯანმრთელობისთვის საშიში საერთოდ არ არის!
მართალია, ცხელი წყალი სისხლის ნაკადებს ასტიმულირებს, თუმცა მენსტრუაციის დროს აბაზანის მიღება დაგეხმარებათ ტკივილის შემსუბუქებასა და კუნთების მოდუნებაში.
მითი #9: პრემენსტრუალური სინდრომი (PMS) არ არის რეალური
პრემენსტრუალური სინდრომი (ე.წ. „პიემესი“) არის მენსტრუაციასთან დაკავშირებული მდგომარეობა, რომელიც, როგორც წესი, მენსტრუაციის დაწყებამდე რამდენიმე დღის განმავლობაში გრძელდება და მოიცავს ისეთ სიმპტომებს, როგორებიცაა:
-
გაღიზიანება
-
ძილიანობა
-
ხასიათის ცვლილება
-
საკვებისადმი გაზრდილი ლტოლვა
არ არის დადგენილი ის მიზეზი თუ მიზეზები, რაც პრემენსტრუალურ სინდრომს იწვევს, თუმცა ექიმები ვარაუდობენ, რომ მთავარი მიზეზი ჰორმონებში უნდა ვეძიოთ. ჰორმონების დონეს თქვენსავე სხეულში კი თქვენ ვერანაირად ვერ აკონტროლებთ.
პიემესი შეიძლება გამოიხატოს მხოლოდ ხასიათის ცვლილებით, თუმცა ის შეიძლება იმდენად ძლიერი ტკივილის გამომწვევი იყოს, რომ გეგმების შეცვლაც კი მოგიხდეთ.
მითი #10: მენსტრუაცია მხოლოდ ქალებს აქვთ
სამყაროში ერთმანეთისგან განსხვავებული გენდერული იდენტობის მქონე ადამიანები ცხოვრობენ, რომლებიც ტრანსგენდერ კაცებად ან არაბინარულ ადამიანებად იდენტიფიცირდებიან.
შესაძლებელია, რომ მენსტრუაცია ტრანსგენდერ კაცს ან არაბინარულ ადამიანს ჰქონდეს და სწორედ ამიტომ, არ არის მართებული იმისი დაშვება, რომ მენსტრუაცია მხოლოდ ქალებს აქვთ.
უნდა გვახსოვდეს ის ფაქტი, რომ მენსტრუაცია არ არის ქალებისთვის დამახასიათებელი მოვლენა, არამედ ეს ადამიანებისთვის ჩვეული ყოველთვიური მოვლენაა!
► იხილეთ აგრეთვე: სქესი, გენდერი და გენდერული იდენტობა — რა განსხვავებაა მათ შორის?
გამოყენებული წყაროები:
მთავარი სურათი: Dribbble / + uma ana